Bài 21: Phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên SVIP

1. Phương thức khai thác và sử dụng tài nguyên khoáng sản

- Ô-Xtrây-li-a là quốc gia dẫn đầu thế giới về sản lượng khoáng sản khai thác than đá, u-ra-ni-um, ni-ken, chì và đứng trong nhóm 6 nước khai thác nhiều nhất về bô xít, đồng, vàng, quặng sắt, kim cương, ngoài ra còn khai thác đầu mỏ và khí tự nhiên,...

- Ô-Xtrây-li-a đã và đang khai thác khoáng sản một cách có hiệu quả nhờ áp dụng các phương pháp tiên tiến theo tiêu chuẩn quốc tế (sử dụng rô bốt để khai thác, xe tự hành để vận chuyển...). Đồng thời, Ô-Xtrây-li-a đã thành công trong việc kết hợp hài hòa các vấn đề bảo vệ môi trường, trách nhiệm xã hội và hiệu quả thương mại. Ngành công nghiệp khai khoáng có đóng góp đáng kể cho sự phát triển kinh tế.

Hình 1: Lược đồ kinh tế và khoáng sản Ô-Xtrây-li-a

2. Phương thức khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên sinh vật

Đơn vị ( triệu ha)

- Ô-Xtrây-li-a có tài nguyên sinh vật phong phú, do điều kiện khí hậu khô hạn kết hợp với biến đổi khí hậu đã khiến tình trạng cháy rừng ngày càng phổ biến. Điều này đã làm suy giảm số lượng loài động vật hoang dã đặc biệt các loài đặc hữu.

- Diện tích rừng của Ô-Xtrây-li-a trong giai đoạn 1990 – 2020 có sự biến động:

+ Diện tích rừng có xu hướng giảm trong giai đoạn 1990 – 2010. Cụ thể, năm 1990 diện tích rừng đạt 133,8 triệu ha, đến năm 2010 còn 129,5 triệu ha (giảm 4,3 triệu ha so với năm 1990).

+ Giai đoạn 2010 – 2020, diện tích rừng có xu hướng tăng trở lại. Cụ thể, năm 2020, diện tích rừng Ô-Xtrây-li-a đạt 134,0 triệu ha (tăng 4,3 triệu ha so với năm 2010).

- Những năm gần đây Ô-Xtrây-li-a đã chú trọng trong công tác bảo vệ đa dạng sinh học bằng các biện pháp: phát triển các khu bảo tồn thiên nhiên, công viên biển, vườn quốc gia, bảo tồn các quần thể sinh vật và cảnh quan bản địa góp phần duy trì đa dạng tài nguyên sinh vật quốc gia.

3. Phương thức khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên đất

- Do nguồn nước hạn chế phần lớn diện tích đất của Ô-Xtrây-li-a thường bị khô hạn kém màu mỡ. Với điều kiện này, ngành chăn nuôi gia súc (cừu) được chú trọng phát triển. Các loài cây chịu hạn được trồng theo phướng thức quảng canh. Đất dễ bị suy thái do sử dụng nhiều phân bón vô cơ để thay thế.

- Vì vậy, năm 1989 Ô-Xtrây-li-a triển khai chương trình quốc gia về chăm sóc đất thúc đẩy các phương pháp canh tác mới, phủ xanh đất trống, phổ biến các giải pháp kĩ thuật,... đã thúc đẩy ngành nông nghiệp phát triển theo hướng đầy triển vọng.

Hình 2: Chăn nuôi cừu ở Ô-Xtrây-li-a