Bài 8: Hành trình phát triển của văn minh Đông Nam Á SVIP

1. Từ những thế kỉ trước Công nguyên đến thế kỉ VII

- Đặc điểm: thành tựu nổi bật của Đông Nam Á trong thời gian này là sự ra đời và bước đầu phát triển của các nhà nước.

- Yếu tố tác động sự hình thành các nhà nước Đông Nam Á: 

+ Nền tảng văn hoá bản địa. 

+ Kĩ nghệ sắt khá phát triển. 

+ Ảnh hưởng của văn hoá Ấn Độ, Trung Hoa. 

=> Từ những thế kỉ trước Công nguyên đến thế kỉ VII, ở Đông Nam Á hình thành một số quốc gia như Văn Lang - Âu Lạc, Phù Nam, Chăm-pa, Ta-ru-ma, Ma-lay-u, Ha-ri-pun-giay-a,...

Hình 1. Di tích Trà Kiệu - kinh đô của Vương quốc Chăm-pa (Quảng Nam, Việt Nam)  

- Phù Nam là vương quốc lớn mạnh nhất ở Đông Nam Á lúc này. 

2. Từ thế kỉ VII đến thế kỉ XV 

* Tình hình phát triển chính: 

- Từ thế kỉ VII đến thế kỉ X: 

+ Vương quốc Phù Nam suy yếu. 

+ Khu vực Đông Nam Á hình thành thêm một số quốc gia mới, một số quốc gia nhỏ bị thôn tính hoặc hợp nhất thành những nước lớn hơn: Ăng-co, Sri Vi-giay-a,...

 Hình 2. Khu đền Ăng-co- (Cam-pu-chia)

- Từ thế kỉ X đến thế kỉ XV: những quốc gia thống nhất và lớn mạnh đã ra đời ở Đông Nam Á như Đại Việt, Ăng-co, Chăm-pa, Pa-gan, Lan Xang, Su-khô-thay, A-giút-thay-a, Ma-gia-pa-hít,...

* Đặc điểm chính: 

+ Văn minh Đông Nam Á bước vào thời kì phát triển rực rỡ nhờ có sự hoàn thiện của các nhà nước quân chủ, kinh tế phát triển thịnh đạt, xã hội ổn định. 

+ Văn minh Đông Nam Á định hình bản sắc trên cơ sở tiếp thu có chọn lọc những ảnh hưởng của văn hoá Ấn Độ, Trung Hoa. 

+ Văn minh Đông Nam Á có những sắc thái mới nhờ sự xâm nhập và lan toả của Hồi giáo. 

Hình 3. Thành cổ Pa-gan (Mi-an-ma) 

3. Từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX

- Chính trị: nhiều quốc gia Đông Nam Á khủng hoảng, suy vong, gắn liền với quá trình các nước phương Tây xâm nhập mạnh mẽ vào Đông Nam Á, mở màn là sự kiện Bồ Đào Nha đánh chiếm Ma-lắc-ca (1511). 

- Văn hoá: xuất hiện nhiều yếu tố văn hoá mới như tôn giáo, ngôn ngữ, các hình thức văn hoá vật chất,...

+ Tôn giáo: Thiên chúa giáo.

 Hình 4. Thánh lễ Thiên Chúa giáo đầu tiên ở Phi-líp-pin (tranh vẽ)

+ Ngôn ngữ: tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha,... Ở Việt Nam, chữ Quốc ngữ cũng xuất hiện. Những ngôn ngữ này có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình giao lưu, tiếp biến văn hóa giữa phương Tây với Đông Nam Á. 

- Văn minh Đông Nam Á trong thời kì này tiếp tục phát triển và đạt nhiều thành tựu quan trọng, đặc biệt là văn học, nghệ thuật.